Studia i pierwsza praca
Ukończyłam filologię słowiańską na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jeszcze w trakcie studiów zajmowałam się tłumaczeniami z języka słowackiego. Jedno z przetłumaczonych przeze mnie opowiadań zostało opublikowane w antologii Miejsce w zdarzeniu. Przed ukończeniem studiów pracowałam jako dziennikarka, a moje teksty publikowano w gazetach i czasopismach, m.in. w Krakowskim Tygodniku Miejskim i ogólnopolskim Tygodniku Samorządowym Wspólnota. Przeprowadzałam wywiady z najwybitniejszymi krakowianami (m.in. Tadeuszem Chrzanowskim, Marcinem Dańcem, Antonim Dziatkowiakiem, Robertem Makłowiczem, Leszkiem Mazanem, Krzysztofem Piaseckim, Jerzym Trelą, Witoldem Zinem) do leksykonu Kto jest kim w Krakowie. Na podstawie rozmów redagowałam biogramy, opublikowane we wspomnianym wydawnictwie.
Obecnie zajmuję się również tłumaczeniami z języka czeskiego i słowackiego.
Korekty i redakcje
Korekty i edycje dokumentów realizuję od 2000 roku. Współpracuję z redakcjami, wydawnictwami i biurami tłumaczeń.
Wybrane zrealizowane korekty i redakcje
? wydawnictwa książkowe oraz albumy: m.in. leksykon Kto jest kim w Krakowie, Kto jest kim w Małopolsce, Legendy i bajania gminy Skawina, Zespół Pałacowo-Parkowy na tle dziejów Młoszowej, Z kurhanem do Europy
? gazety i czasopisma: Krakowski Tygodnik Miejski, dodatek Wspólnota Małopolska do ogólnopolskiej Wspólnoty Samorządowej, lokalne gazetki (m.in. Biuletyn Gminy Skawina)
? dokumenty z dziedziny medycyny, farmakologii i chemii (szczegółowe informacje o moim doświadczeniu w redagowaniu tekstów medycznych znajdują się na podstronie Redakcja dokumentów medycznych)
? dokumenty z zakresu ekonomii, ubezpieczeń i bankowości: prospekty informacyjne, warunki ubezpieczeń, raporty analityczne, sprawozdania finansowe
? dokumenty z dziedziny zoologii i weterynarii
? wydawnictwa okolicznościowe, materiały kongresowe oraz ulotki wyborcze: 10 lat Krajowej Izby Biegłych Rewidentów
? artykuły do gazet i czasopism: Pet Market, Oko na Miasto, Nowa Trybuna Opolska
? dokumenty techniczne
? foldery biur podróży
? strony internetowe
_______________________________________________________________________________
Przykładowe redakcje
Medycyna
Fragment dokumentu przed korektą i redakcją
„To prawdziwie kluczowe badanie,” komentuje dla heartwire dr Stephan Windecker (Bern University Hospital, Szwajcaria). „Nie ma w medycynie wielu interwencji o tak dużej korzyści terapeutycznej.”
„Ewidentnie wyniki są fenomenalne”, twierdzi dla heartwire dr Matthew Williams (New York Presbyterian Hospital, Nowy Jork, USA). „Znacznie przekraczają wszelkie oczekiwania”.
Dr Ian Meredith (Monash Medical Center, Melbourne, Australia) nazwała badanie PARTNER „nadzwyczajnym”.
„Takie wyniki … na tak nowym polu działań, są czymś bardzo pozytywnym i naprawdę zachęcającym,” stwierdziła entuzjastycznie. Problemy częściej obserwowane w grupie TAVI to „czynniki, które obecnie można poprawić wraz z rozwojem technik zabezpieczających przed zatorami i wykorzystaniem mniejszych systemów do implantacji,” twierdzi. „To pozwala wierzyć, że śmiertelność można zmniejszyć.”
Spadek po „sercowym zespole”
Zdaniem dr Leon’a nigdy nie doświadczył on podobnego ducha współdziałania i wzajemnego szacunku jakim darzyli się badacze-autorzy badania PARTNER, czego zwieńczeniem było 20-godzinne „spotkanie”, kiedy wszyscy autorzy razem i osobiście pisali manuskrypt.
„Przeważnie, jak wszyscy wiedzą, w wielu sprawach istnieje zakorzeniony spór między kardiologami interwencyjnymi a chirurgami, który powiększał się czasu od pierwszych angioplastyk,” mówił dr Leon.
Fragment dokumentu po korekcie i redakcji
„To, w pełnym tego słowa znaczeniu, kluczowe badanie” – skomentował dla heartwire dr Stephan Windecker (Bern University Hospital, Szwajcaria). „Nie istnieje w medycynie tyle interwencji o tak dużej korzyści terapeutycznej”.
Dr Matthew Williams (New York Presbyterian Hospital, Nowy Jork, USA) w rozmowie z heartwire potwierdził, że wyniki badania są niewątpliwie fenomenalne i znacznie przerastają wszelkie oczekiwania.
Dr Ian Meredith (Monash Medical Center, Melbourne, Australia) określił badanie PARTNER jako nadzwyczajne: „Takie wyniki… w nowej dziedzinie są zachęcające i napawają optymizmem”. Powikłania częściej obserwowane w grupie TAVI, jak stwierdził, „obecnie można wyeliminować wraz z rozwojem metod zabezpieczających przed zatorami i wykorzystując mniejsze systemy do implantacji. To daje nadzieję, że śmiertelność może być jeszcze mniejsza”.
Spuścizna po ekspertach od chorób serca
Dr Leon stwierdził, że nigdy wcześniej nie nawiązał równie bliskiej współpracy w przyjaznej atmosferze, jaką udało się wypracować badaczom próby klinicznej PARTNER. Jej zwieńczenie stanowiło
20-godzinne zebranie, podczas którego wszyscy razem tworzyli manuskrypt. „Przeważnie, jak powszechnie wiadomo, w wielu kwestiach panuje zakorzeniony antagonizm między kardiologami interwencyjnymi a chirurgami, który narastał czasu od pierwszych zabiegów angioplastyki”, mówił dr Leon.
Zwłaszcza wytyczne dotyczące rewaskularyzacji mogą budzić szczególne zainteresowanie, dlatego że są to po raz pierwszy przygotowane wytyczne, które zawierają problem rewaskularyzacji wieńcowej, zarówno u chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi, jak i u chorych ze stabilną chorobą wieńcową i po raz pierwszy dotyczy to postępowania nie tylko inwazyjnego, jeśli chodzi o leczenie przy pomocy przezskórnej angioplastyki, ale także postępowania kardiochirurgicznego. Są to wytyczne, które powstały wspólnie we współpracy między Europejskim Towarzystwem Kardiologicznym i Asocjacją Kardiologii Interwencyjnej a asocjacją chirurgów sercowo-naczyniowych. Także po raz pierwszy tutaj było to forum porozumienia między tymi dwiema specjalizacjami, które zajmują się leczeniem przy pomocy rewaskularyzacji.
Również wytyczne dotyczące migotania przedsionków, w których zawarto również dane dotyczące leczenia farmakologicznego i dane dotyczące interwencji przy pomocy ablacji, również mogą budzić bardzo duże zainteresowanie. No i, oczywiście, wytyczne dotyczące wad wrodzonych u dorosłych, które dotyczą może węższej grupy i pacjentów, i węższej grupy lekarzy, ale także są bardzo ciekawe.
Fragment dokumentu po korekcie i redakcji
Przedmiot szczególnego zainteresowania budziły jednak wytyczne dotyczące rewaskularyzacji. Po pierwsze dlatego że po raz pierwszy uwzględniono w nich problem rewaskularyzacji wieńcowej, zarówno u chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi, jak i u chorych ze stabilną chorobą wieńcową. Ponadto – również po raz pierwszy – wzięto w nich pod uwagę postępowanie kardiochirurgiczne, a nie tylko inwazyjne, czyli leczenie przy pomocy przezskórnej angioplastyki wieńcowej.
Powyższe wytyczne powstały we współpracy Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z europejskim towarzystwem kardiologii interwencyjnej oraz europejskim towarzystwem chirurgów sercowo-naczyniowych. Tym samym kongres zostanie zapamiętany jako pierwsze forum przedstawicieli obu specjalizacji zajmujących się leczeniem metodą rewaskularyzacji.
Godne uwagi są również wytyczne poświęcone migotaniu przedsionków, w których uwzględniono dane obejmujące leczenie farmakologiczne i interwencje przy pomocy ablacji.
Wytyczne poświęcone wadom wrodzonym u dorosłych dotyczą zarówno mniejszej grupy pacjentów, jak i lekarzy. Jednak problematyka w nich zawarta wzbudzała nie mniejsze zainteresowanie od pozostałych.
Fragment dokumentu przed korektą i redakcją
XXX jest programem żywieniowym, oparty na trzech głównych filarach:
• pierwszy filar stanowią kompletne suche karmy, w sumie 17 rodzajów, zestawione z uwzględnieniem odmienności fizjologicznej psów w różnych fazach życia
• drugi filar stanowią specjalnie skomponowane dodatki żywieniowe, uwzględniające wyższe lub specyficzne potrzeby poszczególnych psów na pokarm
• trzecim filarem są przysmaki, które dopełniają cały program
Dzięki temu niezwykle szerokiemu asortymentowi oferujemy odżywianie „uszyte na miarę” Twojego psa.
Pomimo zrównoważenia kompletnych karm, w życiu psa mogą wystąpić sytuacje, kiedy wzrośnie zapotrzebowanie na niektóre substancje. Szereg dodatków XXX daje hodowcom możliwość zaspokojenia zwiększonego zapotrzebowania psa na witaminy i pierwiastki śladowe, w momentach kiedy nie wydaje się konieczna ingerencja lekarza weterynarii. Jednocześnie dodatki XXX są też wsparciem dla lekarza weterynarii, który może je używać w ramach prewencji lub jako środek naturalnej aktywacji organizmu.
Produkty Programu żywieniowego XXX dla psów z grupy AAA są specjalnie opracowane tak, aby uwzględniały wysokie wymagania w zakresie żywienia szczeniąt w okresie pierwszych tygodni ich życia.
XXX BBB jest kompletną karmą dla wrażliwych psów od 1 roku życia. Problem wrażliwości dotyczy coraz większej liczby psów. Wrażliwość dotyczy dużej ilosci psów. Wrażliwości nie da się usunąć, możemy tylko zahamować przebieg i złagodzić skutki. Wtedy opieka nad psem jest dużo droższa, wymaga drogich diet i częstego nadzoru weterynaryjnego.
Fragment dokumentu po korekcie i redakcji
XXX to program żywieniowy, na który składają się trzy grupy karm dla psów:
• pierwsza to 17 rodzajów kompletnych suchych karm, opracowanych z uwzględnieniem odmienności fizjologicznej psów na różnych etapach ich życia;
• drugą grupę stanowią unikalne suplementy diety, uwzględniające większe bądź specyficzne zapotrzebowanie poszczególnych psów na składniki pokarmowe;
• ostatnia, trzecia grupa, to przysmaki.
Dzięki szerokiej gamie produktów oferujemy żywienie dosłownie „skrojone na miarę” każdego psa.
Mimo podawania psu odpowiednio zbilansowanej karmy może dojść do zwiększonego zapotrzebowania na niektóre składniki odżywcze. Suplementy marki XXX zapewniają właścicielom psów możliwość uzupełnienia witamin i pierwiastków śladowych oraz reagowania w sytuacjach, kiedy pies nie czuje się najlepiej, ale jeszcze nie ma potrzeby na fachową pomoc weterynarza. Suplementy marki XXX wspomagają również leczenie weterynaryjne. Można je stosować prewencyjnie lub jako preparaty naturalnej aktywacji organizmu.
Produkty programu żywieniowego XXX dla psów z grupy AAA opracowano, aby sprostały wysokim wymaganiom żywieniowym szczeniąt w okresie pierwszych tygodni ich życia.
XXX BBB to kompletna karma dla psów w wieku powyżej 1 roku. Nadwrażliwość (alergia) dotyczy coraz większej liczby psów. Trudno jej uniknąć, a jeśli już wystąpi można złagodzić jej przebieg i zminimalizować jej skutki. Opieka nad psem dotkniętym alergią wymaga większych nakładów finansowych, drogich diet i wzmożonej opieki weterynaryjnej.
Pochodzenie górali i osiedlanie północnego terytorium Słowacji
Z wielu opublikowanych prac, wybieramy tylko zwięzłe, sumarycznie niezmienne dane. Osiedlanie północnego Spiszu – Zamagurii jest historycznie udokumentowane od połowy XIII wieku. Pierwsze pisemne dokumenty (dekrety, podpisane przez króla w 1256, 1260 i 1272 roku) dotyczyły lasów w pograniczu królestwa Austro-Węgierskiego, które należały do majątku rodów szlacheckich z Brezowic i Hrhowa. Wtedy istniał tylko kartuzjański klasztor w Lechnicy a prawdopodobnie także gród w regionie Starej Spiskiej Wsi. Od końca XIII wieku rozpoczęła się kolonizacja tego regionu, która przebiegała w kilku etapach: (była to szołtyńska kolonizacja od XIII do XV wieku – wykorzystując prawo niemieckiego zakupu; od XV do XVII wieku na tzw. prawie walaszskim oraz kolonizacja, tzw. łzowa, która się urzeczywistniła w XVII wieku). Niektóre wsie powstały z wyodrębniania i wydzielania gruntów jeszcze w XII i XIII wieku. Ostatnim grodem był Matyaszowy Potok, dzisiaj występujący pod nazwą Matyaszowce, pod koniec XIX wieku.
Prace historyczne zgadzają się w tym, że podczas osiedlania regionu północnego Spiszu w ciągu czterech wieków spotykały się różne grupy etniczne, a wpływy kulturowe wyjaśniają wymieszany etniczny i duchowy skład ludności. Według J. Beńki w połowie XVII wieku, kiedy właśnie skończyła się kolonizacja Zamagurii, było najwięcej obywateli narodowości słowackiej, następnie polskiej, rosyjskiej oraz w nieznacznej ilości niemieckiej i węgierskiej.
Osiedlanie północnych regionów powiodło się dzięki formie walaszskiej kolonizacji. Organizatorem był ród Thurzowców w ciągu XV-XVII wieku.
Fragment dokumentu po korekcie i redakcji
Pochodzenie górali i zasiedlenie północnych regionów Słowacji
Z wielu publikacji zostaną przedstawione wyłącznie krótkie końcowe wnioski. Zasiedlanie północnego Spisza – Zamagurza zostało udokumentowane historycznie w połowie XIII wieku. Pierwsze pisemne dokumenty (królewskie darowizny, tzw. donacje, pochodzą z 1256, 1260 i 1272 roku) dotyczą lasów pogranicza królestwa węgierskiego, stanowiących własność rodów szlacheckich z Brezowic i Hrhowa. Wówczas istniał wyłącznie klasztor kartuzów w Lechnicy i prawdopodobnie osada w rejonie Spiskiej Starej Wsi. Od końca XIII wieku rozpoczął się proces zasiedlania tych obszarów, który składał się z kilku etapów. Od XIII do XV wieku miało miejsce osadnictwo sołtysie (šoltýska kolonizácia) na prawie niemieckim, od XV do XVII wieku — kolonizacja na tzw. prawie wołoskim (valašské právo), a w XVII wieku osadnictwo przysiółkowe (kolonizácia lazová). Jeszcze w XVII i XVIII wieku niektóre wsie powstawały również na skutek wyodrębniania z wielkich majątków ziemskich, w tym jako ostatni pod koniec XIX wieku Matiašovský Potok, obecnie Matiašovce.
Autorzy opracowań historycznych są zgodni, że przez cztery stulecia zasiedlania terenów północnego Spisza dochodziło do zderzenia wielu grup etnicznych i zetknięcia wpływów kultury, co odzwierciedla mozaika etniczna i wyznaniowa tamtej ludności. Wg J. Beňka w połowie XVII wieku na Zamagurzu, kiedy zasadniczo zakończyła się kolonizacja, najliczniejszą reprezentację miała tam narodowość słowacka, następnie polska, rusińska i w niewielkim stopniu niemiecka oraz węgierska. Osadnictwo na północnych ziemiach Orawy stanowiło efekt kolonizacji wołoskiej, przeprowadzonej przez rodzinę Thurzonów od XV-XVII wieku.